13 maart 2022 | Jan-Bas Bollen, Fokker-orgel (bestuurd door HyperTheramin)
Fokker-orgelconcert | 13-03-2022 - 11.00 uur | Kleine Zaal - Muziekgebouw aan 't IJ, Amsterdam
HyperTheremin meets HyperOrgan
Componist en performer Jan-Bas Bollen is naar eigen zeggen enorm gefascineerd door het Fokker-orgel. In een antiquariaat kocht hij 35 jaar geleden het boekje "Rekenkundige bespiegeling der muziek" van Adriaan Fokker. Met name toen hij met spectrale klanken aan de slag ging was dat enige tijd een bijbel voor hem. Reden temeer om Bollen zijn oude fascinatie te laten combineren met zijn nieuwe vinding, de HyperTheremin; een door hem zelf ontwikkeld elektronisch instrument, dat in speelwijze grote overeenkomsten vertoond met de klassieke theremin. In dit spannende concert vermengt Jan-Bas Bollen de microtonale klanken van het 31-toonsorgel met zijn eigen klankwereld, waarbij het orgel wordt aangestuurd door een laptop die door Bollen wordt bediend door goed gecoördineerde handbewegingen in de lucht te maken. Een bijzondere ervaring want behalve een enorm scala aan klanken genereert Bollen ook adembenemende, abstracte visuals.
“De in 1961 in Amsterdam geboren componist is gespecialiseerd in elektronische muziek. Een beperking van gangbare, of zo je wilt 'traditionele' elektronische instrumenten is dat die als interface bijna altijd van een keyboard gebruikmaken. Met als nadeel dat je je handen nodig hebt voor het bespelen, en dus geen mogelijkheid met hebt om tegelijkertijd de klank te veranderen - waarvoor je (meestal met knopjes) een aantal parameters moet zien te wijzigen. En natuurlijk: met een muis of joystick heb je meer mogelijkheden, maar voor Bollen is dat nog altijd niet ideaal. Wat hem fascineerde waren 'de handen' van Michel Waisvisz - een instrument dat handbewegingen omzette in klanken, maar wel nog gebonden was aan stekkers en kabeltjes.
Een sensor die handbewegingen registreert en waarmee je de computer kan aansturen - gewoon zó van de plank in de elektronica-winkel, dat was het geheim van de smid, en na een aantal jaren experimenteren kon Bollen zijn alternatieve interface laten zien, en horen natuurlijk. Het is overigens niet niks: het apparaatje leest 60 frames per seconde, en in elk frame worden 330 informatiestromen gegenereerd: de fijnste bewegingen van de vingers, de stand van de handen, de ruimte daartussen, de hoek ten opzicht van de toeschouwer enzovoort. Op de Uitmarkt en tijdens concerten in het Amsterdamse Orgelpark, onder andere; en in december 2020 in een duoconcert met altviolist Oene van Geel in Splendor.”
www.muziekgebouw.nl/agenda/10896/ >>>
Zondag 13 maart 2022, 11.00 uur | Kleine Zaal, Muziekgebouw aan 't IJ
Prijzen: € 15,00 Normaal | € 12,00 Stadspas | € 12,00 CJP
www.muziekgebouw.nl | www.huygens-fokker.org
Uitvoerder
Jan-Bas Bollen - Fokker-orgel, live elektronica en visuals aangestuurd door HyperTheremin
Programma
Diverse werken van Jan-Bas Bollen:
KEHTEN
ROTSTUK VIOOLTROEP
BENG
ViiR
BOGOR
Meer informatie over de composities van Jan-Bas Bollen
KEHTEN – Een woeste poging om de “keten van ruimtelijke parameters” van de HyperTheremin te beschrijven.
ROTSTUK VIOOLTROEP – De ultieme afrekening met een virtuoos vioolverleden.
BENG – Een werk met ruimte voor solo-mogelijkheden van het orgel.
ViiR – Het element vuur beschouwd als entiteit, gevangen & bestuurd in een digitale omgeving, deel van een trilogie.
BOGOR – een dromerige, spectrale ode aan Adriaan Fokker, genoemd naar zijn geboorteplaats.
Ondersteuning
Dit programma werd mede mogelijk gemaakt door: Amsterdams Fonds voor de Kunst, Gemeente Amsterdam (stadsdeel Oost).
Tevens het SNS REAAL Fonds - nu Fonds 21 (renovatie Fokker-orgel), het Prins Bernhard Cultuurfonds (renovatie Fokker-orgel), het Muziekgebouw aan 't IJ en Stichting Huygens-Fokker. Onze sponsors
|
